Coaching, Czy coaching jest psychoterapią?
Coaching i psychoterapia są często mylone, ponieważ oba procesy koncentrują się na rozwoju osobistym oraz poprawie jakości życia. Jednak to dwa odrębne podejścia, które mają różne cele, metody oraz zakres działania. Przyjrzyjmy się, czym różnią się coaching i psychoterapia, aby lepiej zrozumieć ich specyfikę.
1. Cel i zakres działania:
Coaching koncentruje się na przyszłości, celach, aspiracjach oraz działaniach, które pomagają klientowi osiągnąć sukces i rozwój osobisty. Jest to proces skierowany głównie na odkrywanie i maksymalizację potencjału osoby. Coach pomaga ci określić, gdzie jesteś teraz, gdzie chcesz być, i wspiera w tworzeniu planu, jak dojść do zamierzonego celu. Coaching zazwyczaj obejmuje aspekty takie jak rozwój kariery, poprawa relacji, zwiększanie efektywności, odnajdywanie motywacji czy lepsze zarządzanie czasem.
Psychoterapia natomiast koncentruje się na leczeniu zaburzeń psychicznych, emocjonalnych i behawioralnych, takich jak depresja, lęki, trauma, zaburzenia osobowości czy PTSD. Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć przeszłe doświadczenia, nieświadome wzorce i emocje, które wpływają na jego obecne życie. Celem psychoterapii jest rozwiązywanie głębszych problemów emocjonalnych, co może wymagać dłuższego procesu.
2. Podejście i narzędzia pracy:
Coaching jest zorientowany na działanie i osiąganie wyników. Coach zadaje pytania, które pomagają ci lepiej zrozumieć swoje cele, marzenia i możliwości. Wspólnie pracujecie nad wyznaczeniem konkretnych celów i kroków prowadzących do ich realizacji. W coachingu rzadko wnika się w przeszłość, ponieważ główny nacisk kładzie się na teraźniejszość i przyszłość. Proces jest bardziej dynamiczny i ukierunkowany na konkretne rezultaty.
Psychoterapia jest głębszą, introspektywną pracą. Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć i przepracować jego przeszłość, odkrywając mechanizmy obronne, traumy czy nieświadome wzorce zachowań, które wpływają na obecne życie. Psychoterapia wykorzystuje specjalistyczne narzędzia terapeutyczne, takie jak techniki psychodynamiczne, poznawczo-behawioralne, systemowe czy humanistyczne. Proces jest bardziej skoncentrowany na zrozumieniu siebie i leczeniu wewnętrznych trudności.
3. Kto korzysta z coachingu, a kto z psychoterapii?
Coaching jest skierowany do osób, które są zdrowe psychicznie i chcą poprawić konkretne obszary swojego życia. Mogą to być osoby, które czują potrzebę zmiany, stoją przed nowymi wyzwaniami, chcą rozwijać swoją karierę, poprawić relacje lub po prostu zwiększyć swoją efektywność. Coaching działa na zasadzie wsparcia w osiąganiu celów – nie zajmuje się zaburzeniami psychicznymi.
Psychoterapia jest dla osób, które cierpią na zaburzenia emocjonalne lub psychiczne, takie jak depresja, lęki, uzależnienia, zaburzenia osobowości czy doświadczenia traumatyczne. Terapia pomaga im lepiej radzić sobie z emocjami, zrozumieć głębsze przyczyny ich problemów oraz znaleźć zdrowe strategie radzenia sobie z nimi. Terapia jest również pomocna dla osób, które chcą zrozumieć swoje wzorce zachowań, nawet jeśli nie cierpią na zaburzenia psychiczne.
4. Kto prowadzi proces?
Coach to profesjonalista, który przeszedł odpowiednie szkolenia i posiada certyfikaty w zakresie coachingu. Coachowie często specjalizują się w różnych obszarach, takich jak coaching kariery, coaching motywacyjny, coaching relacji czy coaching zdrowia. Coachowie nie są przeszkoleni do pracy z zaburzeniami psychicznymi – ich zadaniem jest pomaganie klientom w osiąganiu konkretnych celów.
Terapeuta to licencjonowany specjalista w dziedzinie zdrowia psychicznego, który posiada wykształcenie psychologiczne, psychiatryczne lub psychoterapeutyczne. Terapia wymaga odpowiednich kwalifikacji, doświadczenia klinicznego i licencji, co gwarantuje, że terapeuta jest przygotowany do pracy z problemami emocjonalnymi i psychicznymi.
5. Długość procesu:
Coaching zazwyczaj trwa krócej niż psychoterapia. Proces coachingowy może obejmować kilka do kilkunastu sesji, w zależności od wyznaczonych celów. Sesje są zorientowane na konkretne działania i rezultaty, a coach wspiera klienta w realizacji planów krok po kroku.
Psychoterapia często jest procesem długoterminowym, zwłaszcza w przypadku głębszych zaburzeń. Może trwać miesiące, a nawet lata, w zależności od złożoności problemu oraz potrzeb pacjenta.
Choć zarówno coaching, jak i psychoterapia mają na celu poprawę jakości życia, są to dwa odrębne podejścia. Coaching jest narzędziem dla osób zdrowych psychicznie, które pragną rozwoju osobistego, osiągnięcia celów i poprawy efektywności. Z kolei psychoterapia koncentruje się na leczeniu zaburzeń emocjonalnych i psychicznych oraz głębokiej pracy nad emocjami i przeszłymi doświadczeniami.
Warto pamiętać, że coaching nie zastępuje psychoterapii. Jeśli zmagasz się z trudnościami emocjonalnymi lub psychicznymi, potrzebujesz wsparcia terapeutycznego. Jeśli jednak chcesz skupić się na realizacji celów, wzmocnieniu motywacji czy poprawie konkretnych obszarów życia, coaching może być doskonałym narzędziem do osiągnięcia tego, czego pragniesz.
